Ở bài này, tôi sẽ nói về phương pháp lựa chọn cổ phiếu của Joel Greenblatt. Ông đặt tên cho phương pháp của mình là Magic Formula. Tất nhiên là nó không có gì kỳ bí và ma thuật cả. Tuy nhiên lợi nhuận trên 30% một năm trong vòng 16 năm thì cũng khá là diệu kỳ đấy chứ. Bắt đầu nhé.
Quảng cáo
JOEL GREENBLATT
Cùng làm quen với cha đẻ của Magic Formula (MF) một chút trước nhé. Joel Greenblatt là một nhà quản lý quỹ, nhà đầu tư và tác giả người Mỹ. Ông là tác giả của cuốn sách “The little book that beats the market”. Sau này được chỉnh lý và phát hành phiên bản thứ 2 dưới tên “The little book that still beats the market”.
Ở Việt Nam cuốn sách này được biết đến với tên “Công thức kỳ diệu chinh phục thị trường chứng khoán”. Trong đó, Greenblatt đã trình bày công trình nghiên cứu về phương pháp lựa chọn cổ phiếu của ông. Bằng cách lựa chọn những công ty tốt nhưng có giá cổ phiếu rẻ. Phương pháp này mang lại cho danh mục của ông mức sinh lời lên đến 33% trong vòng 16 năm (1988-2004). Dưới đây là bảng so sánh kết quả của danh mục MF so với thị trường Mỹ và chỉ số S&P 500.
(Nếu bạn muốn nhận file PDF tiếng Việt của “The book that beats the market” thì để lại email nhé. Tôi sẽ gửi cho bạn ngay.)
TIÊU CHÍ LỰA CHỌN
Theo Greenblatt, bạn nên quan tâm đến 2 điều khi đầu tư tiền vào một doanh nghiệp:
Mua cổ phần của một công ty với mức giá tốt. Nghĩa là mua một doanh nghiệp kiếm được nhiều tiền hơn so với giá bạn trả.
Mua cổ phần của một công ty đang làm ăn tốt. Nghĩa là mua một doanh nghiệp có thể đầu tư tiền của chính mình với tỷ suất sinh lợi cao.
MF được tính toán dựa theo 2 công thức
Trong đó <Click để mở ra>
Earnings Yield: Tỷ suất sinh lợi
EBIT: Lợi nhuận trước lãi vay và thuế
Enterprise Value: Giá trị doanh nghiệp
ROIC: Khả năng sinh lời của vốn đầu tư
Net Fixed Assets: Tài sản cố định
Net Working Capital: Vốn lưu động thuần
Sau khi đã có được 2 tiêu chí trên, bạn xếp hạng thứ tự từ cao đến thấp gồm 20-30 công ty. Trong đó, vị trí cao là công ty có lợi nhuận tốt và giá rẻ. Tương tự những công ty có lợi nhuận thấp và giá cao được xếp ở vị trí thấp hơn. Sau đó chia đều số cổ phiếu này để đầu tư từng phần hàng tháng. Sau 1 năm thì bắt đầu bán và đầu tư lại từ đầu.
Ví dụ, bạn lập ra được 1 list gồm 24 công ty và bắt đầu mua vào tháng 3/2021. Như vậy, bạn mua 2 cổ phiếu vào tháng 3/2021, 2 cp vào tháng 4, 2 cp vào tháng 5… cho đến khi mua đủ hết 24 cp là hết 1 năm. Vào tháng 3/2022, bạn bắt đầu bán 2 cp mua từ tháng 3/2021 và mua thêm 2 cp mới, tháng 4/2022 bán 2 cổ phiếu mua từ tháng 4/2022 rồi mua 2 cp mới… cứ như vậy quay vòng liên tục.
MỘT SỐ LƯU Ý
Nêú công thức này hơi phức tạp và bạn cũng không muốn dành thời gian cho nó thì đừng lo. Joel Greenblatt đã cho chúng ta một công cụ để tìm ra những công ty thỏa mãn MF. Bạn có thể truy cập vào địa chỉ này để sử dụng. Tuy nhiên, hiện tại trang web chỉ có thể giúp chúng ta lọc được những cổ phiếu của Mỹ.
Công thức Magic Formula không đúng với tất cả các công ty. MF chỉ hoạt động với những công ty có vốn hóa 50 triệu đô trở lên.
Công thức không hoạt động với những công ty hoạt động trong ngành tài chính (ngân hàng, chứng khoán…) và tiện ích (điện, nước, xăng dầu, khí đốt…)
MF chỉ hoạt động hiệu quả khi bạn đầu tư ít nhất từ 3 năm trở lên.
Sau khi nắm giữ mỗi mã đủ 1 năm, dù lãi hay lỗ bạn vẫn phải bán để công thức hoạt động đúng.
ỨNG DỤNG MAGIC FORMULA Ở VIỆT NAM
Như đã nói, Joel Greenblatt chỉ cung cấp công cụ giúp tìm kiếm cổ phiếu trên thị trường Mỹ. Đối với những thị trường khác bạn sẽ phải tự tính toán dựa theo hướng dẫn của ông. Nhưng nếu bạn là một nhà đầu tư cổ phiếu ở Việt Nam thì không phải lo ngại. Tôi nguyện dâng hiến tấm thân này giúp các bạn tìm ra những cổ phiếu tốt theo công thức Magic Formula :P. Cụ thể là hàng tuần tôi sẽ cung cấp những mã cổ phiếu mà tại thời điểm đó đạt yêu cầu của Greenblatt. Những cổ phiếu đó được tôi cập nhật tại nhóm kín, bạn có thể nhắn tin cho tôi để tham gia.
Hy vọng bài viết này đã giải thích được thắc mắc của bạn về cách tôi lựa chọn cổ phiếu. Cũng như lý do tôi không đưa ra điểm cắt lỗ hay chốt lời giống như những phương pháp khác. Việc của bạn chỉ là tuân thủ tuyệt đối Danh mục đầu tư. Sau đó là kiên định thực hiện đúng kế hoạch. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy đặt câu hỏi cho tôi nhé. Hẹn gặp lại ở bài sau.
Lý thuyết đã nhiều rồi, tôi nghĩ đã đến lúc chúng ta phải chiến đấu thật. Hôm nay tôi sẽ hướng dẫn bạn cách để tính toán và xây dựng một danh mục đầu tư phù hợp với bản thân. Cùng bắt đầu thôi.
Quảng cáo
NHỮNG THÔNG SỐ CƠ BẢN
Đầu tiên, những thông số cơ bản để xây dựng nên một danh mục đầu tư cho cá nhân bao gồm tuổi bạn, số tiền đầu tư ban đầu, số tiền đầu tư định kỳ, khẩu vị rủi ro và nợ nần (nếu có). Nhưng phải chú ý một chút trước khi tiếp tục là nếu bạn vẫn đang mắc nợ thì hãy tìm cách trả nợ hết rồi sau đó mới tính đến chuyện đầu tư nhé.
Còn nếu bạn hiện đang thoải mái không có gánh nặng gì thì hãy lập một bảng như dưới đây:
Tuổi
Đầu tư ban đầu
Đầu tư định kỳ
Khẩu vị rủi ro
35
20.000.000 VNĐ
10.000.000 VNĐ
75
Trên đây tôi lấy ví dụ bạn 35 tuổi, có số tiền nhàn rỗi có thể đầu tư ngay là 20 triệu. Đồng thời bạn có thể đầu tư định kỳ hàng tháng là 10 triệu và điểm khẩu vị rủi ro tương đối cao ở mức 75 điểm. Bạn hãy tự sửa thông số của mình vào bảng nhé. Phần này để đấy coi như xong.
MỐI LIÊN HỆ GIỮA CỔ PHIẾU VÀ TRÁI PHIẾU
Dựa trên mối liên hệ mang tính biểu tượng giữa cổ phiếu và trái phiếu. Chúng ta tạm lấy thị trường Mỹ làm đối tượng tham khảo dựa trên độ lớn và thời gian hoạt động. Bạn có thể nhìn vào biểu đồ phía dưới:
Trên biểu đồ đường màu cam đại diện cho quỹ SPY – quỹ ETF lâu đời và nổi tiếng nhất của Mỹ. Quỹ SPY mô phỏng theo chỉ số của 500 công ty có giá trị lớn nhất trên thị trường Mỹ. Còn đường màu xanh đại diện cho quỹ TLT – quỹ ETF mô phỏng theo chỉ số trái phiếu trên 20 năm của bộ tài chính Mỹ. Có thể thấy rằng trong khoảng thời gian từ năm 2002 đến nay (tôi không tìm được nguồn tra cứu từ trước 2002), cả SPY và TLT đều có xu hướng đi lên. Tuy nhiên, tại một số thời điểm SPY và TLT có hành vi đi ngược chiều nhau. Cụ thể là ở những điểm tôi đánh dấu bằng dấu X màu trắng.
Đặc biệt là trong khoảng thời gian từ cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2008 đến thời điểm 2011. Cứ khi nào TLT đi lên thì SPY đi xuống và ngược lại. Tạm nói nôm na là cứ khi nào trái phiếu đi lên thì cổ phiếu đi xuống và ngược lại. Điều này có thể lý giải tương đối bằng phân tích cơ bản.
Khi cuộc khủng hoảng kinh tế xảy ra, thị trường có xu hướng đi xuống, dẫn đến các công ty làm ăn không hiệu quả. Từ đó, nhà đầu tư có xu hướng rút tiền ra khỏi thị trường mạo hiểm như cổ phiếu để chuyển tiền vào thị trường an toàn hơn là trái phiếu. Để rồi sau đó khi thị trường phục hồi trở lại, họ lại rút tiền khỏi thị trường an toàn để quay lại đầu tư vào thị trường mạo hiểm nhưng lợi nhuận cao hơn.
Với niềm tin vào hành vi này, tôi khuyến khích bạn giữ danh mục đầu tư của mình bao gồm cả cổ phiếu và trái phiếu. Làm như vậy, ta có thể đảm bảo được lợi nhuận của mình lúc nào cũng được tối ưu bất chấp xu hướng hiện tại của thị trường có xấu.
Và xin được hân hạnh bắt đầu với phép tính đầu tiên.
TỶ LỆ GIỮA CỔ PHIẾU VÀ TRÁI PHIẾU
Ta cứ tạm giả định, thực ra chúng ta đều mong muốn một điều là tài sản của chúng ta sẽ càng ngày càng gia tăng. Như vậy, tất yếu là tuổi càng trẻ thì tài sản càng ít. Vậy chúng ta hoàn toàn có thể chấp nhận tỷ lệ rủi ro cao để đổi lấy lợi nhuận cao. Vì đơn giản thôi, khi còn trẻ ta có thời gian và sức khỏe để có thể bắt đầu lại. Mặt khác, thời gian và cơ hội sẽ giảm đi khi chúng ta nhiều tuổi hơn. Vì vậy việc ưu tiên trong giai đoạn sau của cuộc đời là bảo vệ tài sản của mình.
Giả sử tuổi của bạn là 35, tôi khuyến nghị bạn dành 35% danh mục của mình cho trái phiếu và 65% còn lại dành cho cổ phiếu. Tỷ lệ này sẽ thay đổi hàng năm. Ví dụ năm bạn 36 tuổi thì tỷ lệ là 36% cho trái phiếu và 64% cho cổ phiếu… Tóm lại tuổi càng trẻ thì càng nhiều % cho cổ phiếu, càng già thì càng nhiều % cho trái phiếu. Cứ tính đơn giản như vậy, năm bạn 65 tuổi thì tỷ lệ trái phiếu của bạn lúc này sẽ là 65% và chỉ còn 35% cho cổ phiếu thôi. Nếu mà sống được đến 100 tuổi thì danh mục 100% trái phiếu hết nhé, nếu thất bại thì không còn nhiều cơ hội làm lại đâu. 😛
CỔ PHIẾU AN TOÀN VÀ CỔ PHIẾU MẠO HIỂM
Chúng ta đến với phép toán thứ hai, đó là tỷ lệ giữa cổ phiếu an toàn và cổ phiếu mạo hiểm. Bạn còn nhớ khẩu vị rủi ro của mình chứ. Nếu mà chưa biết thì đọc lại bài này nhé. Tạm giả sử bạn có khẩu vị rủi ro khá cao là 75 điểm và số tiền đầu tư ban đầu là 20 triệu. Như vậy chúng ta có:
35% của 20 triệu là 7.000.000VNĐ cho trái phiếu
65% của 20 triệu là 13.000.000VNĐ cho cổ phiếu
Đến đoạn này yếu tố khẩu vị rủi ro phát huy tác dụng. Nếu điểm rủi ro của bạn là 75 thì chứng tỏ gu của bạn khá mặn. Bạn sẵn sàng chấp nhận mất để được nhiều hơn. Do đó, trong khoản tiền đầu tư cổ phiếu thì tỷ lệ giữa cổ phiếu an toàn và mạo hiểm sẽ là:
75% của 13 triệu là 9.750.000VNĐ cho cổ phiếu mạo hiểm
25% của 13 triệu là 3.250.000VNĐ cho cổ phiếu an toàn
Như vậy, với số tiền ban đầu là 20 triệu, bạn nên đầu tư
7.000.000VNĐ cho trái phiếu
9.750.000đ cho cổ phiếu mạo hiểm
3.250.000đ cho cổ phiếu an toàn.
Và hàng tháng với 10 triệu đầu tư thêm cũng theo tỷ lệ như trên, bạn sẽ dùng
3.500.000VNĐ cho trái phiếu
4.875.000VNĐ cho cổ phiếu mạo hiểm
1.625.000VNĐ cho cổ phiếu an toàn
Đến đây tạm nghỉ một chút để tự tính toán trường hợp của mình ra thông số cụ thể rồi hãy đọc tiếp nhé.
Thử làm một bài tập nhỏ để kiểm tra xem mình đã hiểu cách tính chưa. Bạn thử xây dựng danh mục của người trong bảng dưới đây xem nhé:
Tuổi
Đầu tư ban đầu
Đầu tư định kỳ
Khẩu vị rủi ro
21
10.000.000 VNĐ
5.000.000 VNĐ
22
< Click để xem đáp án >
Tuổi 21, suy ra danh mục 21% là trái phiếu, 79% là cổ phiếu
Đầu tư ban đầu 10 triệu, suy ra 2.100.000 VNĐ cho trái phiếu và 7.900.000VNĐ cho cổ phiếu
Khẩu vị rủi ro là 22, suy ra 22% cổ phiếu là mạo hiểm, 78% cổ phiếu là an toàn. Tương đương 1.738.000VNĐ mạo hiểm và 6.162.000VNĐ an toàn
Đầu tư hàng tháng 1.050.000VNĐ cho trái phiếu, 869.000VNĐ cho cổ phiếu mạo hiểm, 3.081.000VNĐ cho cổ phiếu an toàn
Nếu bạn đã tính đúng thì đã hiểu cách tính rồi đấy, nếu chưa thì hãy đọc và làm lại. Nếu còn chưa rõ ở phần nào thì hãy hỏi tôi nhé. Chúng ta sẽ đi đến phần tiếp theo.
*Lưu ý: Càng ngày khẩu vị rủi ro của bạn sẽ càng có xu hướng tăng lên. Vì lúc này theo thời gian tồn tại trên thị trường, kiến thức và bản lĩnh đầu tư của bạn ngày một phát triển. Vậy để đảm bảo danh mục theo sát thực tế của cá nhân. Bạn nên test lại khẩu vị rủi ro của mình mỗi 3 tháng một lần.
ĐẶT LỆNH ĐẦU TƯ
Sau khi đã có tỷ lệ phân bổ các danh mục của mình. Chúng ta cần giữ kỷ luật và duy trì kế hoạch đầu tư định kỳ và dài hạn. Trước tiên, bạn cần xác định một ngày cố định hàng tháng để đặt lệnh đầu tư. Với tôi đó là ngày mùng 5 đầu tháng.
Trước tiên với trái phiếu, hiện nay trên thị trường có 2 loại hình đầu tư là trái phiếu doanh nghiệp và quỹ mở trái phiếu. Vẫn lấy ví dụ bạn là người 35 tuổi ở phía trên. Sau khi đã đầu tư ban đầu với số vốn 20 triệu theo tỷ lệ rồi. Việc bạn làm vào ngày mùng 5 hàng tháng sau đó là dùng 3.500.000VNĐ để mua trái phiếu.
Đầu tiên hãy mở phần trái phiếu doanh nghiệp ra kiểm tra xem hiện tại có trái phiếu nào trả trái tức lớn hơn hoặc bằng 8% một năm không. Nếu có bạn có thể đặt mua luôn hết 3.500.000VNĐ. Nếu không có trái phiếu nào ngon miệng, hãy dùng 3.500.000VNĐ để mua quỹ TCBF. Lý do là dựa trên hiệu quả hoạt động, quỹ TCBF luôn cho lãi suất từ 8% một năm trở lên. Vì vậy nếu không có trái phiếu lẻ nào hơn 8% thì ta cứ chọn TCBF mà múc. Bạn có thể xem hướng dẫn ở video bên dưới.
Tiếp theo, với 6.500.000VNĐ đầu tư cho cổ phiếu. Bạn sẽ dùng 4.875.000VNĐ để mua cổ phiếu mạo hiểm và 1.625.000VNĐ để mua cổ phiếu an toàn. Với cổ phiếu an toàn, tôi đã chia sẻ trong bài Lựa chọn quỹ đầu tư. Bạn chỉ việc chia đều tiền ra để mua cả 5 quỹ. Tuy nhiên, hiện nay UBCK nhà nước đã thay đổi việc đặt lệnh tối thiểu là 100 cổ phiếu. Nên nếu bạn không đủ tiền để mua hết cả 5 mã thì mua ít hơn cũng được. Tháng này mua mã này rồi thì tháng sau mua mã khác. Cứ mua đến khi đủ 5 mã thì lại quay vòng mua lại từ đầu.
Tiếp theo, số tiền 4.875.000VNĐ sẽ dùng để mua cổ phiếu mạo hiểm. Những mã mạo hiểm này tôi sẽ cung cấp vào hàng tuàn trong nhóm kín, bạn có thể gửi tin nhắn riêng cho tôi để tham gia. Tôi lựa chọn những cổ phiếu mạo hiểm này dựa trên phương pháp Magic Formula của Joel Greenblatt. Phần này khá chi tiết, tôi sẽ thực hiện một bài riêng trong thời gian sớm nhất. Nhắc lại là nếu bạn không đủ tiền mua hết tất cả các mã thì mua ít hơn cũng không sao cả. Tháng sau ta lại mua mã khác. Hướng dẫn đặt lệnh cổ phiếu bạn có thể xem ở video dưới:
NHỮNG LƯU Ý KHÁC
Chính vì tương quan giữa độ tuổi và tỷ lệ danh mục đầu tư. Tôi đã đang và luôn khuyến khích bạn hãy đầu tư sớm nhất khi có thể nhất là khi bạn còn trẻ. Vì cơ hội đạt được lợi nhuận là vượt trội hơn rất nhiều so với rủi ro.
Thêm nữa, tôi có niềm tin rằng chúng ta đã đến thời điểm được gọi là thế kỷ của Châu Á. Thậm chí có thể coi như thế kỷ của Đông Nam Á. Và Việt Nam là một trong những nền kinh tế có sự phát triền đáng ngưỡng mộ. Bằng chứng là rất nhiều tập đoàn tài chính lớn đã chuyển dịch từ những nền kinh tế lâu đời như Mỹ và Châu Âu để dành một phần lớn danh mục cho thị trường Việt Nam.
Luận điểm thứ ba là, nếu theo chu kỳ khoảng 10 năm của nền kinh tế. Nếu lấy mốc năm 2008 – cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, chúng ta đã có cuộc khủng hoảng tiếp theo vào năm 2020. Như vậy có thể lạc quan mà nói rằng năm 2021 có thể sẽ là năm đầu tiên của làn sóng tăng trưởng trở lại. Tôi tin rằng không thời điểm nào tốt hơn để đầu tư hơn là năm nay. Rất hy vọng thời điểm này sẽ là lúc chúng ta có thể nói “thời tới cản không kịp”.
Cuối cùng tôi xin nhắc lại quan điểm đầu tư của mình. Đầu tư chứng khoán là một lĩnh vực mạo hiểm đòi hỏi sự kiên nhẫn, tâm lý cũng như kỷ luật. Vì vậy xin trích dẫn lại lời của nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett:
Nếu bạn không sẵn sàng để sở hữu một cổ phiếu trong 10 năm, thì đừng nghĩ về việc sở hữu nó trong 10 phút.
Vậy nên hãy tin tưởng và giữ vững lập trường đầu tư của mình. Luôn đảm bảo quản lý vốn chắc chắn và quản lý danh mục thật kỷ luật.
Cuối cùng xin chúc bạn và tôi thật nhiều may mắn và hẹn bạn ở những nội dung tiếp theo.
TCBS cho phép nhà đầu tư điền mã giới thiệu của người khác khi đặt lệnh để lấy hoa hồng. Điểm đặc biệt là khi bạn điền mã của người khác thì cả bạn và người kia đều nhận được số tiền hoa hồng như nhau. Cả người giới thiệu và người được giới thiệu đều nhận được 0.1% giá trị giao dịch và miễn 100 triệu phí giao dịch cổ phiếu cho dù cả hai người không quen biết nhau.
Quảng cáo
Chính vì vậy bắt đầu từ nay Em Chã sẽ cung cấp mã giới thiệu của mọi người trong group. Mỗi khi bạn đặt lệnh thì chỉ cần nhập 1 mã giới thiệu bất kỳ là cả 2 đều nhận được hoa hồng. Tất nhiên để đảm bảo quyền riêng tư, Em Chã sẽ không công bố mã giới thiệu nếu chưa được bạn cho phép. Vì thế bất cứ ai có nhu cầu chia sẻ mã giới thiệu của mình thì hãy nhắn tin cho tôi. Tôi sẽ cập nhật mã của bạn ngay nhé. Nếu bạn chưa biết thì mã giới thiệu của bạn chính là số tài khoản của bạn.
Trước mắt tôi sẽ cung cấp những mã giới thiệu dưới đây:
MÃ GIỚI THIỆU (UPDATE 18/11/20) <Click để mở ra>
105C895282
105C625678
105C815251
105C184532
105C160983
MÃ GIỚI THIỆU (UPDATE 24/11/20) <Click để mở ra>
105C380325
105C334676
105C759065
105C463909
MÃ GIỚI THIỆU (UPDATE 20/12/20) <Click để mở ra>
105C083137
105C842008
105C647996
105C723271
MÃ GIỚI THIỆU (UPDATE 15/01/21) <Click để mở ra>
105C840982
105C197070
105C175858
105C217954
105C223985
105C251310
MÃ GIỚI THIỆU (UPDATE 17/02/21) <Click để mở ra>
105C656984
105C932689
105C752525
105C573787
105C135308
105C688846
MÃ GIỚI THIỆU (UPDATE 28/02/21) <Click để mở ra>
105C882864
105C044716
105C802846
105C521093
105C180419
105C673151
MÃ GIỚI THIỆU (UPDATE 03/03/21) <Click để mở ra>
105C603556
105C013171
105C886995
105C362688
105C626939
MÃ GIỚI THIỆU (UPDATE 11/03/21) <Click để mở ra>
105C580520
105C613295
105C910033
105C622415
105C340897
105C716518
LƯU Ý
Với mỗi mã bạn chỉ có thể nhập 3 lần. 1 cho giao dịch Cổ Phiếu, 1 cho Trái Phiếu và 1 cho Chứng Chỉ Quỹ nên bạn hãy tự lưu lại những mã đã nhập để theo dõi. Nếu nhập trùng sẽ không nhận được hoa hồng đâu. Nếu bạn lười thì điền email của bạn xuống phía dưới, tôi sẽ gửi cho bạn file để theo dõi cho dễ nhé.
Bạn hãy thử và cho tôi biết kết quả nhé Nếu bạn chưa có tài khoản TCBS thì mở ở đây nhé. Bạn có thể tham khảo thêm hai bài viết này về TCBS:
Trong bài này bạn sẽ cùng tôi đến với một khái niệm là “khẩu vị rủi ro”, nghe rất thú vị phải không. Khẩu vị thông thường được sử dụng khi nhắc đến việc ăn uống. Cụ thể là mức độ ưa thích của từng người đối với các món ăn. Vậy khẩu vị rủi ro là gì, chúng ta sẽ làm rõ qua những nội dung dưới đây.
Quảng cáo
RỦI RO LÀ GÌ
Nhắc đến đầu tư thì không thể không nhắc đến rủi ro. Rủi ro – lợi nhuận là hai phạm trù luôn song hành và có mối quan hệ hai chiều. Nghĩa là, công việc rủi ro cao thì lợi nhuận cao và ngược lại. Rủi ro có thể được coi là sự xui xẻo, mất mát, nguy hiểm. Rủi ro có thể lường trước hoặc không. Nôm na rằng rủi ro là thứ gì đó mà chúng ta không muốn gặp phải. Ra đường có rủi ro là tai nạn giao thông. Ăn uống có rủi ro là ngộ độc thực phẩm (botulinum chẳng hạn). Và trong đầu tư thì có rủi ro là thua lỗ.
Tuy nhiên rủi ro thường được nhắc đến là một “khả năng”, tức là nó có thể xảy đến hoặc không. Ví dụ, theo thống kê về dịch Covid ở Việt Nam thì trên tổng số 1049 ca nhiễm có 786 ca bình phục và 35 ca chết (theo google). Như vậy có thể thấy rủi ro bị chết khi nhiễm Corona ở Việt Nam là khoảng 3,33%. Một tỷ lệ rất nhỏ cho đối với người dân Việt Nam. Tuy nhiên, rủi ro là thứ không biết chắc được. Nếu chẳng may số đen, bạn hay tôi không may bị mắc bệnh. Thậm chí đen hơn nữa, chúng ta nằm trong tỷ lệ 3,33% tử thần kia thì sao. Đó là lý do tại sao nhà nước phải hướng dẫn người dân cách phòng dịch, phòng thì hơn chống mà. Đó chính là khái niệm “Quản trị rủi ro”.
QUẢN TRỊ RỦI RO
Quản trị rủi ro về cơ bản là sự nhận dạng, đánh giá, phân tích và có phương pháp xử lý khi rủi ro xảy đến. Nhắc lại ví dụ về Covid ở trên, có thể thấy là rủi ro lớn nhất dành cho bệnh nhân Covid là mất mạng. Vậy để ngăn ngừa việc này, chúng ta có thể bắt đầu bằng việc đừng để nhiễm bệnh. Những cách thức phòng bệnh thì bạn cũng đã rõ. Đó là đeo khẩu trang, rửa tay kháng khuẩn, tránh tiếp xúc trực tiếp với người khác…
Một ví dụ khác liên quan đến tiền, giả sử bạn có một cơ hội kinh doanh với mức đầu tư 20 triệu đồng. Nào, đầu tiên chúng ta phải xác định chắc chắn rằng rủi ro là chắc chắn có. Tỷ lệ bao nhiêu % thì chưa nói. Nhưng rủi ro lớn nhất là bạn mất hết 20 triệu đó. Nếu số tiền đó là số tiền mà bạn vui vẻ chấp nhận khi bị mất thì ta chơi. Tiếp theo chúng ta đánh gíá về cái business này xem liệu ta có đủ khả năng, kiến thức, hay thị trường có đủ cho ta bơi không…
Và cuối cùng, giả sử mọi phân tích đánh giá đều chính xác mà ta vẫn thua thì sao? Vẫn mất 20 triệu thì hành động của bạn với đối tác, với bản thân mình là gì? Liệu cuộc sống của bạn có thay đổi gì khi vừa thất bại ở kèo này không? Mức an toàn tài chính của bạn có bị ảnh hưởng khi bị mất đi 20 triệu này không? Trả lời được hết những câu hỏi này có nghĩa là bạn đã có phương án quản trị rủi ro rồi đấy.
KHẨU VỊ RỦI RO TRONG ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH
Đến phần thú vị đây. Thông qua một vài khái niệm ở trên, bạn cũng đã hiểu thế nào là rủi ro và cách lập phương án quản trị rủi ro rồi. Nhưng trước khi có thể lập được kế hoạch quản trị rủi ro trong đầu tư tài chính thì bạn phải xác định khẩu vị rủi ro của mình là thế nào đã. Khẩu vị rủi ro ở đây nghĩa là mức độ chấp nhận của bạn khi rủi ro xuất hiện. Cụ thể là bạn chấp nhận mất bao nhiêu tiền khi tham gia đầu tư tài chính. Và quan trọng hơn nữa là, với khẩu vị rủi ro như vậy thì hình thức đầu tư tài chính nào là phù hợp với bạn.
Vì đầu tư tài chính liên quan đến tiền, mà tiền là những con số. Cho nên tôi sử dụng công cụ đánh giá khẩu vị rủi ro của TCBS. Bạn có thể đăng ký để sử dụng tại đây. Sau khi đã đăng ký tài khoản thì bạn có thể sử dụng theo hướng dẫn từng bước phía dưới đây.
CÔNG CỤ ĐÁNH GIÁ KHẨU VỊ RỦI RO
Bước 1: Bạn vào app trên điện thoại, rồi bấm vào biểu tượng hình người ở góc dưới bên phải
Bước 2: Bấm vào công cụ Khẩu vị rủi ro. (Tôi đã làm rồi nên đã được đánh giá, bạn chưa làm thì sẽ chưa có đánh giá gì cả)
Bước 3: Đến trang đầu của công cụ, bấm vào chữ Bắt đầu
Bước 4: Trả lời lần lượt từng câu hỏi
Bước 5: Hoàn tất bài test và lưu lại kết quả
Dạo này khẩu vị của tôi hơi mặn hơn ngày trước thì phải 🤣, từ 67 lên 77 (UPDATE 2021: Dạo này tôi còn mặn hơn nữa, lên 80 rồi). Như bạn có thể thấy sẽ có 3 mức khẩu vị đó là
10-40: Chấp nhận rủi ro thấp
41-70: Chấp nhận rủi ro trung bình
>70 : Chấp nhận rủi ro cao
Vậy là sau khi test thử, bạn đã biết khẩu vị rủi ro của mình là thế nào. Bạn có thể test lại bất cứ khi nào muốn để thay đổi chiến lược đầu tư của mình cho phù hợp. Hy vọng bài viết này sẽ làm sáng rõ phần nào cho bạn cách nhìn về đầu tư. Nếu gặp khó khăn khi sử dụng thì đừng ngại hỏi tôi nhé. Nếu bạn thấy thú vị thì hãy chụp ảnh màn hình và chia sẻ về khẩu vị của mình với những người khác ở group này nhé.
Bài sau sẽ còn hay hơn nữa, khẩu vị thế nào thì chọn món ra sao. See you!
Năm nay quả là một năm có nhiều biến cố, cả về kinh tế lẫn xã hội. Người bi quan thì sẽ thấy đó là khó khăn. Nhưng lạc quan như bạn và tôi thì hãy coi nó như là cơ hội. Cùng tìm hiểu xem trong năm 2020 này, chúng ta sẽ đầu tư tiền như thế nào.
Bài này chúng ta sẽ chỉ nói về việc đầu tư tiền thôi nhé. Còn kinh doanh thì sẽ trao đổi ở bài khác. Bạn mà chưa phân biệt được rõ lắm thì đọc lại ở đây nhé.
Quảng cáo
ĐẦU TƯ AN TOÀN
Trong đầu tư luôn có mức độ rủi ro và khẩu vị rủi ro của từng người là khác nhau. Nhưng tôi cứ tạm lấy mình ra làm ví dụ. Những khoản đầu tư mang lại lãi suất từ 8-11%/năm thì tôi sẽ coi đó là đầu tư an toàn. Dưới 8% thì coi nó là khoản tiết kiệm đi. Đầu tư an toàn thì thường tôi sẽ dùng để mua trái phiếu doanh nghiệp hoặc quỹ TCBFcủa Techcombank.
Tại sao lại phải phân biệt như thế là vì sẽ có những giai đoạn ngân hàng gọi vốn và đưa ra lãi suất cao 8-9%. Hoặc có những doanh nghiệp chào bán trái phiếu chỉ lãi khoảng 7% thôi. Vậy nên đừng nghĩ là cứ gửi ngân hàng thì là tiết kiệm mà mua quỹ hay trái phiếu thì là đầu tư. Hãy nhìn vào lãi suất để quyết định sử dụng vốn của mình cho hiệu quả.
Ví dụ, theo như phương pháp quản lý tài chính của tôi ở đây. Bạn sẽ được dùng 5% thu nhập để gửi tiết kiệm và 10% để cho danh mục an toàn. Tình huống là cuối tháng nhận lương, bạn thấy ngân hàng gần nhà đang huy động tiền gửi lãi 9%. Còn lúc đó trái phiếu doanh nghiệp chào bán cao nhất chỉ có 7.5% thôi. Vậy thì lúc này bạn phải quyết định dùng 10% thu nhập để gửi ngân hàng và 5% để mua trái phiếu.
ĐẦU TƯ MẠO HIỂM
Đầu tư mạo hiểm, đầu tư rủi ro… đều là những cách gọi của khoản này. Mạo hiểm tức là bạn phải xác định là nó sẽ mất, không phải mất một phần mà là mất hết. Vì mức độ rủi ro cao như thế nên lợi nhuận mà nó mang lại cũng sẽ rất lớn. Lợi nhuận cứ hơn 11%/năm thì được coi là rủi ro. Những kênh rủi ro có thể tính đến là cổ phiếu, ngoại hối, tiền điện tử.
Một ví dụ của đầu tư rủi ro là Bitcoin, tôi mua Bitcoin khi giá khoảng 4000$/coin. Tất nhiên vì biết nó là mạo hiểm nên chỉ mua 0.1 coin tức là bỏ ra 400$ thôi. Bây giờ thì giá Bitcoin là hơn 9000$/coin. Tức là lợi nhuận 225% nếu tôi bán. Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn sẽ bắt chước tôi đi mua Bitcoin để chờ đến lúc nó lên 18000$ rồi bán. Thực tế là tôi chưa bao giờ biết được giá Bitcoin sẽ lên đến đâu, chỉ là tôi chấp nhận rủi ro sẽ mất hết 400$ nếu nó mất hết giá trị. Đầu tư mạo hiểm là như vậy, nếu số tiền bỏ ra có thể mất hết mà vẫn vui vẻ thì hẵng làm. (UPDATE 2021: ở thời điểm update lại bài này, giá Bitcoin khoảng gần 60.000$/coin. Tôi bán hết ở giá 18.000$ rồi và bây giờ ngồi nhìn chảy nước miếng).
Một ví dụ khác là ngoại hối hay còn gọi là forex. Tôi giao dịch ngoại hối hàng ngày từ thứ 2 đến thứ 6. Có lúc lợi nhuận 20%/tháng. Nhưng khoan đã, đừng vội kích động bạn ơi. Điều đó không có nghĩa là một năm tôi sẽ có lợi nhuận 240% đâu nhé. Như thế thì gấp cả chục lần Warren Buffett à.
Đầu tư mạo hiểm là thế, có thể tháng này bạn lãi 20% nhưng có thể sẽ lỗ luôn 50% vào tháng tiếp theo. Tài khoản sẽ trồi sụt như điện tâm đồ. Đó là lý do tôi chỉ đặt tối đa 2% tổng tài sản của mình vào ngoại hối. Nếu như có mất hết thì coi như đó là trò chơi. Nếu bạn chưa thống kê tài sản của mình thì có thể tham khảo ở đây.
Nếu bạn không phải là người giữ được tâm lý vững vàng và quản lý vốn một cách chặt chẽ thì lời khuyên của tôi là hãy tạm tránh xa những danh mục mạo hiểm.
TỔNG KẾT
Tổng kết lại kiến thức của ngày hôm nay là
Lãi suất dưới 8% thì hãy sử dụng ngân sách tiết kiệm để đầu tư.
Lãi suất từ 8-11% thì hãy sử dụng ngân sách đầu tư an toàn.
Lãi suất trên 11% thì hãy sử dụng ngân sách đầu tư mạo hiểm.
Tôi sẽ chỉ hướng dẫn về đầu tư mạo hiểm nếu bạn thực sự là đã được chuẩn bị kiến thức một cách kỹ càng. Chắc chắn là phải kiểm tra chứ không phải ai cũng có thể tham gia được. Nội dung này sẽ có trong tương lai, một thời gian nữa sau khi bạn hiểu tương đối tốt về quản lý tài chính của mình. Ngược lại thì đầu tư an toàn dành cho tất cả mọi người, tôi khuyến khích bạn tham gia ngay.
Nếu gặp khó khăn khi tìm hiểu thì cứ hỏi tôi ngay. Hỏi đáp các vấn đề tổng hợp thì vào group này bạn nhé.
Nếu bạn chưa có tài khoản TCBS thì mở 
emchadotcom.wordpress.com 